Συμβαντα της 29ης Μαιου :
Μικρή ιστορική αναδρομή σε σημαντικά γεγονότα που σημάδεψαν την συγκεκριμένη μέρα στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν
Παρακολουθήστε τον pluralismos.gr και τις καθημερινά προγραμματισμένες ιστορικές αναδρομές του…και ανατρέξτε στο αρχείο του
Παρακάτω τα άπαντα
μετά απο τα άπαντα η συνέχεια των βίντεο
Πριν τον 19ο Αιώνα
362 Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ιουλιανός νικά το στρατό των Σασσανιδών στη Μάχη της Κτησιφώνος αλλά αδυνατεί να καταλάβει την πόλη. Ο Ιουλιανός (Φλάβιος Κλαύδιος Ιουλιανός, Λατ. Flavius Claudius Julianus), γνωστός ως Ιουλιανός ο Παραβάτης ή Ιουλιανός ο Αποστάτης, αλλά και Ιουλιανός ο Φιλόσοφος, ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο. Συμβασίλευσε, ως Καίσαρας, με τον Κωνστάντιο Β’ από το 355 ως το 360 και μόνος του, ως Αύγουστος, από το 361 ως το 363. Ο Ιουλιανός ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας της Κωνσταντίνειας δυναστείας και ο μοναδικός παγανιστής μετά τον Μέγα Κωνσταντίνο.
1453 “Η Πόλις εάλω” ***. Άλωση της Κωνσταντινούπολης:η ιστορική ημέρα για το Βυζάντιο, το τέλος της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, μετά από δύο μήνες πολιορκίας της Πόλης από τους Οθωμανούς και η έναρξη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι Οθωμανοί διατήρησαν την ίδια πόλη ως πρωτεύουσα, με παραφρασμένο το όνομά της.
1453 Πεθαίνει ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κωνσταντίνος ΙΑ΄Παλαιολόγος. Λίγες ώρες πριν πεθάνει, κοινώνησε τη Θεία Ευχαριστία από τα χέρια του Πατριάρχη Ισιδώρου. Πολλοί θρύλοι έκτοτε υπάρχουν για τον Μαρμαρωμένο Βασιλιά και την Κόκκινη Μηλιά.
1500 Πέθανε ο Βαρθολομαίος Ντιάζ, Πορτογάλος εξερευνητής.
Στον 19ο Αιώνα
1824 Η καταστροφή της Κάσου.
1880 Γεννιέται ο Γερμανός ιστορικός και φιλόσοφος Όσβαλντ Σπένγκλερ, συγγραφέας του έργου «Η Παρακμή της Δύσης», που προτείνει την κυκλική θεωρία για την άνοδο και την πτώση των πολιτισμών.
1886 Ο χημικός Τζον Πέμπερτον διαφημίζει για πρώτη φορά στην εφημερίδα Ατλάντα Τζούρναλ το μαύρο και εύγευστο υγρό που βγήκε από το εργαστήριο του, το πιο διάσημο αναψυκτικό, την Coca Cola.
Στο πρώτο τέταρτο του 20ο Αιώνα
1912 Υπογράφεται στη Σόφια το Σύμφωνο Συμμαχίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Δημιουργείται η Βαλκανική Συμμαχία (παραμονές Α’ Βαλκανικού Πολέμου).
1914 Το καναδικό υπερωκεάνιο “Αυτοκράτειρα της Ιρλανδίας” συγκρούεται με το νορβηγικό ατμόπλοιο SS Storstad στον κόλπο του Σαιντ Λόρενς στον Καναδά. 1.012 από τους 1.477 επιβάτες πνίγονται, σε ένα από τα χειρότερα ναυτικά δυστυχήματα που έχουν συμβεί μέχρι και σήμερα.
1917 Γεννιέται ο Τζον Κένεντι, Πρόεδρος των ΗΠΑ από τον Γενάρη του 1961 μέχρι τη δολοφονία του στο Ντάλας του Τέξας, στις 22 του Νοέμβρη 1963.
1922 Γεννήθηκε ο ελληνικής καταγωγής συνθέτης Ιάννης Ξενάκης.
1924 Ανήμερα της ιστορικής επετείου της Άλωσης της Πόλης, γίνεται η ιδρυτική συνέλευση της Αθλητικής Ενώσεως Κωνσταντινούπολης (ΑΕΚ).
Στο δεύτερο τέταρτο του 20ο Αιώνα
1935 Πεθαίνει ο Ανδρέας Ανδρεάδης, Έλληνας οικονομολόγος, από τους πρωτοπόρους της οικονομικής ιστορίας στη χώρα μας.
1942 Β΄Παγκόσμιος πόλεμος-Παρίσι : Μετά από οδηγία του ναζί Υπουργού Προπαγάνδας Joseph Goebbels, o A. Hitler, διατάζει όλοι οι Εβραίοι στο κατεχόμενο Παρίσι, να φορούν ένα αναγνωριστικό κίτρινο αστέρι, identifying yellow star, στην αριστερή πλευρά του ενδύματός τους.
1943 Ο Γιόζεφ Μένγκελε διορίζεται γιατρός του στρατοπέδου εξόντωσης Άουσβιτς Μπίρκεναου όπου στο εξής θα πραγματοποιήσει απάνθρωπα πειράματα με κρατούμενους. Έμεινε στην ιστορία ως ο Άγγελος του Θανάτου. “Η εξαφάνιση του Γιόζεφ Μένγκελε”, το μυθιστόρημα του Ολιβιέ Γκεζ (Βραβείο Ρενοντό 2017) αφηγείται πώς ο διεστραμμένος γενετιστής κατάφερε να ξεγλιστρήσει από τα δίχτυα της δικαιοσύνης επί τριάντα ολόκληρα χρόνια (μετάφραση: Ευγενία Γραμματικοπούλου)
Μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο
1952 Ψηφίζεται στη Βουλή ο νόμος 2159 που κατοχυρώνει το δικαίωμα των γυναικών όχι μόνο να εκλέγουν, αλλά και να εκλέγονται στις Δημοτικές και Βουλευτικές εκλογές. Παρόλα αυτά, οι Ελληνίδες δεν μπορούν να ψηφίσουν στις εκλογές του Νοέμβρη που ακολουθεί, αφού δεν έχουν ενημερωθεί οι εκλογικοί κατάλογοι. Στις επαναληπτικές εκλογές, ωστόσο, λίγους μήνες αργότερα, εκλέγεται στη Θεσσαλονίκη η πρώτη γυναίκα βουλευτής στην ιστορία της Ελλάδας, η Ελένη Σκούρα.
1953 Ο Νεοζηλανδός Edmund Hillary & o Sherpa Tenzing Norgay από το Νεπάλ (Sherpa:φυλή του ορεινού Νεπάλ & η καταγωγή του οδηγού του Έντμουντ Χίλαρυ, στην ανάβαση προς το Έβερεστ), φθάνουν στην κορυφή του όρους Έβερεστ των Ιμαλαίων, στη συνοριακή γραμμή των Νεπάλ-Θιβέτ, στις 11.30 π.μ τοπική ώρα. Οι δύο άνδρες παρέμειναν στην κορυφή για 15 μόνο λεπτά, λόγω της χαμηλής στάθμης του οξυγόνου. Το κατόρθωμα αυτό πέρασε στην Ιστορία και ο Hillary έγινε δημοφιλής παγκοσμίως, ανέπτυξε φιλανθρωπική δράση και βοήθησε τους φτωχούς κατοίκους του Νεπάλ.
1954 Ιδρύεται η “Λέσχη Μπίλντεμπεργκ”, που πήρε το όνομά της από το ξενοδοχείο “Μπίλντεμπεργκ” της ολλανδικής πόλης Ούστερμπεκ, όπου πρωτοσυνεδρίασε.
Στο τελευταίο τέταρτο του 20ο Αιώνα
1980 Θύμα δολοφονικής απόπειρας πέφτει ο υπέρμαχος των πολιτικών δικαιωμάτων των μαύρων Βέρνον Τζόρνταν, ο οποίος τραυματίζεται σοβαρά από τα πυρά επαγγελματία δολοφόνου που τον χτύπησε πισώπλατα, στο Φορτ Γουέιν της Ιντιάνα.
1985 Η τραγωδία του Χέιζελ: 39 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους και πάνω από 600 τραυματίζονται στο στάδιο Χέιζελ των Βρυξελλών, κατά τη διάρκεια επεισοδίων μεταξύ Ιταλών και Βρετανών φιλάθλων, πριν από την έναρξη του τελικού του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης ανάμεσα στη Γιουβέντους και τη Λίβερπουλ. Το παιχνίδι τελικά διεξάγεται παρά την καταστροφή, προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω βία, με τη Γιουβέντους να αναδεικνύεται νικήτρια με 1-0.
1998 Η γαλλική εθνοσυνέλευση αναγνωρίζει τη γενοκτονία των Αρμενίων από τους Τούρκους, προκαλώντας την αντίδραση της Άγκυρας.
Στον 21ο Αιώνα
2005 Απορρίπτεται με δημοψήφισμα στη Γαλλία το σχέδιο της Συνταγματικής Συνθήκης για την Ευρώπη, με ποσοστό 54,5%.
2010 Πεθαίνει ο Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης Ντένις Χόπερ.
2017 Πεθαίνει γύρω στις 01.00 τα ξημερώματα ο επίτιμος Πρόεδρος της Ν.Δ και π. Πρωθυπουργός, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, σε ηλικία σχεδόν 99 ετών. Ο Κ. Μητσοτάκης είχε γεννηθεί στη συνοικία Χαλέπα των Χανίων της Κρήτης και καταγόταν ο ίδιος από οικογένεια πολιτικών και από τους δυό γονείς του.
*** 1453 “Η Πόλις εάλω” .
[29 Μαΐου 1453]
Καμιά φορά, η Ιστορία παίζει με τους αριθμούς. Γιατί, χίλια χρόνια ακριβώς μετά την τρομερή λεηλασία της Ρώμης από τους Βανδάλους, αρχίζει τώρα το κούρσεμα της Βασιλεύουσας. Φοβερός και τρομερός ο Μωάμεθ, ο νικητής, κρατάει το λόγο του. Μετά την πρώτη σφαγή, αφήνει τους πολεμιστές του να διαγουμίσουν τα πάντα, χωρίς διάκριση καμιά: σπίτια και παλάτια, εκκλησίες και μοναστήρια, άντρες, γυναίκες και παιδιά, όλα είναι λάφυρα. Σαν δαίμονες ξεχύνονται στους δρόμους χιλιάδες στρατιώτες, μεθυσμένοι από το αίμα, να προλάβουν να αρπάξουν όσο μπορούν περισσότερα. Το πρώτο κύμα ξεγυμνώνει τις εκκλησίες: εκεί αστράφτουν το χρυσάφι, τα δισκοπότηρα, τα πολύτιμα πετράδια. Ύστερα ορμούν στα σπίτια: σε όποιο μπαίνουν, καρφώνουν απέξω τα λάβαρά τους, για να ξέρουν οι επόμενοι ότι εδώ τα λάφυρα έχουν κιόλας περάσει στην κατοχή του κατακτητή. Και τα λάφυρα δεν είναι μονάχα τα χρυσαφικά, και τα βαρύτιμα υφάσματα, και τα φλουριά. Είναι και οι γυναίκες, που θα πουληθούν στα σεράγια, είναι και οι άντρες και τα παιδιά, που θα πάρουν το δρόμο για τα σκλαβοπάζαρα. Με τους βούρδουλες διώχνουν όσους δύστυχους έχουν γυρέψει άσυλο στις εκκλησίες, σκοτώνουν τους γέρους – άχρηστα στόματα και εμπόρευμα αζήτητο – δένουν τους νέους κοπάδια, σαν τα ζώα, τους παίρνουν μαζί τους. Και μαζί με τη λεηλασία ξεσπάει και η άσκοπη, η παράλογη καταστροφή. Ό,τι είχε μείνει απέιραχτο από τους Σταυροφόρους (που λεηλάτησαν την Κωνσταντινούπολη με τον ίδιο, ίσως και τρομερότερο τρόπο) συντρίβεται τώρα από τους μανιασμένους νικητές· πολύτιμα κειμήλια και έργα τέχνης γίνονται στάχτη και θρύψαλα, παμπάλαια εικονίσματα γίνονται κομμάτια, υπέροχα αγάλματα γκρεμίζονται και σπάνε· βιβλία, που έκρυβαν μέσα τους τη σοφία αιώνων, τον αθάνατο πλούτο της αρχαίας Ελληνικής σκέψης και ποίησης, για να τον παραδώσουν στις μελλοντικές γενιές, καίγονται τώρα ή καταστρέφονται με αδιαφορία. Ποτέ δεν θα μπορέσει η ανθρωπότητα να υπολογίσει το μέγεθος της καταστροφής που ξεκίνησε τη μοιραία εκείνη στιγμή από την ανοιχτή Κερκόπορτα. Ποτέ δεν θα μπορέσει να λογαριάσει με ακρίβεια όσα έχασε το ανθρώπινο πνεύμα στις λεηλασίες της Ρώμης, της Αλεξάνδρειας και της Κωνσταντινούπολης.
Το απόγευμα της αποφράδας εκείνης ημέρας, όταν οι σφαγές έχουν πια τελειώσει, μπαίνει ο Μωάμεθ στην κατακτημένη Πόλη. Περήφανος και σοβαρός, προσπερνά καβάλα στο άλογό του τις άγριες σκηνές της βάναυσης λεηλασίας, χωρίςνα γυρίσει κάν να κοιτάξει. Πιστός στο λόγο που έχει δώσει, δεν θέλει να ενοχλήσει στο αποτρόπαιο έργο τους τους στρατιώτες που πήραν για λογαριασμό του τη Βασιλεύουσα. Ο ίδιος, ωστόσο, δεν νοιάζεται για τα λάφυρα, γιατί από όλα τα λάφυρα έχει πάρει το σπουδαιότερο. Αγέρωχος καλπάζει ως τη μεγάλη εκκλησία, το αστραφτερό στέμμα του Βυζαντίου. Πάνω από πενήντα ημέρες κοίταζε με λαχτάρα από το αντίσκηνό του τους χρυσούς, άφθαστους τρούλους της Αγίας Σοφίας. Τώρα μπορεί πια να διαβεί το κατώφλι της νικητής. Αλλά για μια ακόμα φορά χαλιναγωγεί ο Μωάμεθ την ανυπομονησία του: πρώτα θα ευχαριστήσει τον Αλλάχ, πριν του αφιερώσει μια για πάντα τούτο το ναό. Ταπεινά πεζεύει ο σουλτάνος και σκύβει το κεφάλι του στη γη, για να προσευχηθεί. Ύστερα παίρνει μια χούφτα χώμα και το ρίχνει στο κεφάλι του, για να θυμηθεί πως είναι και αυτός θνητός και να μην βουλιάξει στην άβυσσο της αλαζονείας για το θρίαμβό του. Και ύστερα, αφού πρώτα έδειξε στο Θεό την ταπεινότητά του, σηκώνεται ο σουλτάνος, και ο πρώτος πιστός του Αλλάχ μπαίνει στη βασιλική του Ιουστινιανού, στο ναό της Σοφίας του Θεού, στην Αγία Σοφία.
Περίεργος και αναστατωμένος κοιτάζει ο σουλτάνος την υπέροχη εκκλησία, τους ψηλούς θόλους, τις μισοσκότεινες ανταύγειες των ψηφιδωτών και των μαρμάρων, τα καλογραμμένα τόξα, που αναδύονται από το σκοτάδι για να φτάσουν ψηλά στο φώς. Το νοιώθει: τούτο το ανάκτορο της προσευχής δεν ανήκει στον ίδιο, αλλά στο θεό του. Καλεί αμέσως τον ιμάμη, που ανεβαίνει στον άμβωνα και διαλαλεί από εκεί το σύμβολο της οθωμανικής θρησκείας. Και ο Πατισάχ, με το πρόσωπο στραμμένο στη Μέκκα, ανοίγει το στόμα του και προσεύχεται στον Αλλάχ, τον κυρίαρχο των κόσμων, μέσα από αυτόν τον ναό της χριστιανοσύνης. Την άλλη μέρα οι εργάτες πιάνουν κιόλας δουλειά: πρέπει να απομακρύνουν όλα τα σύμβολα, όλα τα σημάδια της χριστιανικής πίστης, μέσα από την εκκλησία. Ρίχνουν τα σκαλιστά τέμπλα, ασβετώνουν τα ευλαβικά ψηφιδωτά, και ο σταυρός της Αγίας Σοφίας, που χίλια χρόνια τώρα άπλωνε τα μπράτσα του για να αγκαλιάσει όλους τους πονεμένους της Γης, πέφτει, γκρεμίζεται κατάχαμα, με έναν υπόκωφο, τρομερό γδούπο.
Βαριά αντηχεί ο πέτρινος σταυρός πέφτοντας στο δάπεδο του ναού· και ο αντίλαλος αυτής της πτώσης φτάνει στη Δύση και την αναστατώνει. Τρομερό ταξιδεύει το μαντάτο στη Ρώμη, στη Γένοβα, στη Βενετία, σαν προειδοποιητικός κεραυνός σκοτεινιάζει τον ουρανό πάνω από τη Γαλλία και τη Γερμανία. Και ριγώντας καταλαβαίνει η Ευρώπη πως η νωθρότητά της, η αδιαφορία της, στάθηκε μοιραία: από την ξεχασμένη, από την ασήμαντη Κερκόπορτα τρύπωσε στους κόλπους της μια δύναμη καταστροφής, μια λαίλαπα χαμού, που θα παραλύσει και θα ανακόψει τη δημιουργικότητά της για αιώνες ολόκληρους. Αλλά στην Ιστορία, όπως και στην ανθρώπινη ζωή, η μετάνοια και οι τύψεις δεν ξαναφέρνουν πίσω τη χαμένη στιγμή. Και χίλια χρόνια δεν μπορούν να εξαγοράσουν μιας ώρας αμέλεια.
[Στέφαν Τσβάιχ, "Η Άλωση του Βυζαντίου". Μέγα κείμενο, αφιερωμένο από την προσωρινότητά μας στη μνήμη εκείνων που υπήρξαν όπως πάντα ολιγάριθμοι, αλλά, όπως επίσης πάντα, τεράστιοι].
*** 1453 “Η Πόλις εάλω” .
Απατηλές βεβαιότητες
«Κρειττότερον ἐστὶν εἰδέναι ἐν μέσῃ τῇ Πόλει φακιόλιον βασιλεῦον Τούρκου, ἢ καλύπτραν λατινικήν».
Τη φράση αυτή, την τόσο εμβληματική, που επρόκειτο να γνωρίσει τέτοια διάδοση στους κατοπινούς αιώνες, την καταγράφει ένας μόνο Βυζαντινός ιστορικός, ο Δούκας, και την αποδίδει στον ευγενή Λουκά Νοταρά. Κατά πάσα πιθανότητα ο Νοταράς δεν εκστόμισε ποτέ την επίμαχη φράση *. Κι είναι εξαιρετικά πιθανό να μην ειπώθηκε ποτέ κι από κανέναν, τουλάχιστον όχι υπό μορφή επίσημης δήλωσης. Αν ειπώθηκε, η σημασία της ήταν διαφορετική από αυτήν που σήμερα της αποδίδουμε. Επειδή, όμως, εξέφραζε με επιτυχία τη στάση μέρους της ανθενωτικής παράταξης ήταν αναπόφευκτο να μείνει στην Ιστορία.
Ο ιστορικός (ή, μήπως, χρονικογράφος;) Δούκας είναι κάπως παράξενη φυσιογνωμία. Όχι ότι φταίει ο ίδιος. Απλώς συμβαίνει να αγνοούμε τα περισσότερα για το άτομό του. Μπορεί να ονομαζόταν Μιχαήλ, αλλά δεν είμαστε βέβαιοι. Μάλλον καταγόταν από τη γνωστή αριστοκρατική οικογένεια, αλλά και πάλι δεν είμαστε βέβαιοι. Αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα ήταν ότι υπηρετούσε την ισχυρή οικογένεια των Γατελούζων, των Γενουατών κυρίων της Λέσβου, κι ότι δεν υπήρξε αυτόπτης μάρτυς της Άλωσης, αλλά απλώς μας παραθέτει συμβάντα που έμαθε από δεύτερο ή τρίτο χέρι.
Γόνος αριστοκρατικής οικογένειας από τη Μονεμβασιά, ο Λουκάς Νοταράς είναι, στο λυκόφως του Βυζαντίου, ο ισχυρότερος ευγενής της παρηκμασμένης αυτοκρατορίας. Κατέχει τα αξιώματα του Μεγάλου Δουκός (ναυάρχου) και του Μεσάζοντος, σαν να λέμε του πρωθυπουργού (ή του μεγάλου βεζύρη, αν προτιμάτε κάτι πιο ανατολίτικο) του αυτοκράτορα. Ταυτόχρονα, είναι κι ο πλουσιότερος άνθρωπος της αυτοκρατορίας. Οι επιχειρηματικές του δραστηριότητες καλύπτουν ευρύτατο φάσμα, από τις τραπεζικές εργασίες στο εμπόριο παστών ψαριών. Τα οικονομικά του συμφέροντα είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα με την καθολική Δύση. Έχει ταυτόχρονα την ιδιότητα του υπηκόου της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας και εκείνου της Γένοβας **. Θέλει ικανότητα κάτι τέτοιο, διαφορετικά πείτε μου ποιος έχει σήμερα τόσο αμερικανική ιθαγένεια όσο και ιθαγένεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Τα περισσότερα κέρδη του, άλλωστε, τα έχει επενδύσει σε κρατικά «ομόλογα» της Βενετίας και της Γένοβας. Πώς μπορεί αυτός ο άνθρωπος να είναι αντιδυτικός;
Ως εκ της θέσεώς του, ο Νοταράς είναι επιφορτισμένος με όλες τις κρίσιμες διπλωματικές επαφές. Ένωση εκκλησιών, δυτική βοήθεια, σχέσεις με τους Οθωμανούς σουλτάνους. Προσπαθεί να πετύχει τους στόχους της αυτοκρατορίας με ρεαλισμό, προβαίνοντας στους απαραίτητους συμβιβασμούς. Κι αυτό του στοιχίζει, διότι αποκτά εχθρούς τόσο από το ενωτικό όσο και από το ανθενωτικό στρατόπεδο. Είναι σύμφωνος με την ένωση και τα παπικά πρωτεία, αλλά θεωρεί απευκταίο το ενδεχόμενο δυτικής πολιτικής επικυριαρχίας ***. Τέλος, υπάρχει η θανάσιμη αντιπαλότητα με τον «συνάδελφο» Γεώργιο Φραντζή (είναι απορίας άξιον πώς αυτοί οι δύο συμμετείχαν από κοινού σε τόσες διπλωματικές αποστολές χωρίς ο ένας να επιχειρήσει να στραγγαλίσει τον άλλον). Για κακή τύχη της υστεροφημίας του Νοταρά, ο Φραντζής έγινε στο τέλος και ιστορικός…
Μετά την Άλωση κι ύστερα από μερικές μέρες αβεβαιότητας, ο Νοταράς (πιθανώς μαζί με τον μεγαλύτερο γιο του) εκτελείται από τον Μωάμεθ Β΄. Να ήταν, άραγε, τόσο μπόζο ο Πορθητής ώστε να εκτελέσει έναν «φιλότουρκο»; Χλωμό το βλέπω. [η σύζυγος του Νοταρά πέθανε ως σκλάβα στον δρόμο προς την Αδριανούπολη – η ελευθερία των περισσότερων παιδιών και συγγενών του Νοταρά εξαγοράστηκε από τους διαχειριστές της περιουσίας του σε Βενετία και Γένοβα].
Τι κρίμα που ακόμη μια φορά οι μύθοι και τα στερεότυπα δεν ανταποκρίνονται στην ιστορική αλήθεια! Μα είναι πάντα ευκολότερο να κρίνουμε συναισθηματικά, αναχρονιστικά και ανιστορικά…
* Kenneth M. Setton “The Papacy and the Levant (1204–1571)”, τ. II “The Fifteenth Century”, The American Philosophical Society, Philadelphia, 1978, σελ. 104 επ.
** Michel Kaplan « Pourquoi Byzance? Un empire de onze siécles », σειρά « folio-Histoire », εκδ. Gallimard, Παρίσι, 2016, σελ. 23.
*** Αγγελική Λαΐου και Cécile Morrisson (επιμ.): « Le Monde Byzantin III – L’Empire grec et ses voisins, XIIIe-XVe siècle », σειρά « Nouvelle Clio », PUF, Παρίσι, 2011, σελ. 64.
Δείτε τις καθημερινές ιστορικές αναδρομές του pluralismos.gr
Sources/Πηγές: Αρχείο της ΕΡΤ, ΕΡΤ, Τηλεοπτικός Σταθμός της Βουλής των Ελλήνων, pluralismos.gr, mini.press, ThePressRoom, DW Ελληνικά, StarTvGreece, CNBC, Bloomberg και Ασοσιέιτεντ Πρες