Δυο λόγια για την απόφαση του Τραμπ να αποχωρήσουν οι ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Αν και το θέμα δεν προσφέρεται για ανάλυση σε ποστ στα social media, ας το πάμε όσο γίνεται βήμα-βήμα.
Πρώτον, η κλιματική αλλαγή δεν είναι πλέον θέμα προς συζήτηση· επιστημονικά έχει κλείσει. Έτσι έχουν αποφανθεί δεκάδες χιλιάδες ειδικοί επιστήμονες από 200 χώρες. Όποιος παρ’ όλα αυτά αμφισβητεί τα επιστημονικά αποτελέσματα (θεμιτόν), αλλά έχει λίγη σοβαρότητα, θα πρέπει ο ίδιος να έχει πολύ σοβαρά αντεπιχειρήματα για να υποστηρίξει κάτι διαφορετικό (εκτός κι αν θεωρεί ότι Ρώσοι, Αμερικάνοι, Κινέζοι κλπ έχουν κάνει όλοι μαζί μυστική συμφωνία για να τον κοροϊδέψουν).
Δεύτερον, ακόμη κι αν αμφισβητήσουμε την κλιματική αλλαγή, δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια σε μια σειρά από άλλα αλληλένδετα φαινόμενα που είναι εξίσου επικίνδυνα. Για παράδειγμα, η αυξημένη οξύτητα των ωκεανών, (που αρκεί κάποιος να μετρήσει το pH των θαλασσών για να τη διαπιστώσει), οφείλεται στην ίδια αιτία με την υπερθέρμανση. Το ίδιο η απώλεια βιοποικιλότητας (δηλαδή γενετικού υλικού, που μια μέρα θα λείψει στην καταπολέμηση νέων ασθενειών) κλπ. Όποιος ενδιαφέρεται, ας ψάξει τον όρο Nine Planetary Boundaries για να έχει σε ένα δισέλιδο μια πολύ συνοπτική περιγραφή των άλλων προβλημάτων που συνδέονται με feedback loops (βρόχους ανατροφοδότησης) με την κλιματική αλλαγή (ακόμη κι αν δεν αποδέχεται την τελευταία).
Τρίτον, γύρω και πίσω απ’ την κλιματική αλλαγή έχει δημιουργηθεί ένας ολόκληρος κόσμος χρηματοπιστωτικής και τεχνολογίας. Δεν υπάρχει σήμερα στον κόσμο σοβαρή τράπεζα που να μην έχει climate department. Δεν γίνεται πουθενά μεγάλου ύψους χρηματοδότηση χωρίς ESG (Environmental, Social and Governance) κριτήρια. Δεν παράγεται πουθενά προϊόν χωρίς μελέτη κυκλικής οικονομίας κλπ. Όλα αυτά αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο, πχ οι εκδόσεις climate bonds (κλιματικά ομόλογα) διπλασιάζονται κάθε χρόνο. Δεν υπάρχει αμερικάνικη πόλη που να μην έχει εκδώσει ή να μην επιζητεί να εκδώσει τέτοιο ομόλογο. Υπάρχει κανένας τόσο αφελής που να πιστεύει ότι όλο αυτό θα σταματήσει επειδή ο Τραμπ δεν θέλει τη συμφωνία του Παρισιού; Το μόνο που ίσως κατορθώσει ο Τραμπ είναι τα standards και τα principles (Αρχές και πρότυπα) που σχετίζονται μ’ αυτές τις εκδόσεις και τις τεχνολογίες να συνεχίσουν να παράγονται στο Λονδίνο (και στο Πεκίνο) και οι ΗΠΑ να μείνουν απ’ έξω.
Τέταρτον, τελευταίο και σημαντικότερο. Ακόμη κι αν θεωρήσουμε ότι η κλιματική αλλαγή δεν υφίσταται, η ώθηση που μπορεί να δώσει αυτός ο χώρος στην παγκόσμια οικονομία είναι τεράστια. Ουσιαστικά, είναι η τελευταία μας ελπίδα για παγκόσμια ανάπτυξη. Όλα τα συστατικά υπάρχουν: με επενδύσεις μιας τριακονταετίας στην επικοινωνία το παγκόσμιο κοινό έχει “εκπαιδευτεί” στα οικολογικά· οι τεχνολογίες είναι ώριμες· τα κεφάλαια (τρισ. δολάρια) υπάρχουν και λιμνάζουν· όλες οι χώρες (πλην τριών) έχουν συμφωνήσει. Μια τελική ώθηση χρειάζεται για να μπούμε σε ένα γενικό σχέδιο για την επανεκκίνηση της παγκόσμιας οικονομίας: με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τις συγκοινωνιακές υποδομές, τις νέες κατασκευές, τα building retrofits (βιοκλιματικές ανακαινίσεις κτιρίων), τα μεγάλα έργα adaptation κλπ. Άλλη επιλογή, τεχνολογικά ώριμη και κοινωνικά αποδεκτή, δεν υπάρχει.
Ας το παρακολουθήσουμε, για να δούμε αν τελικά
ένας λαϊκιστής θα μπορέσει να αναστρέψει την κατεύθυνση της ιστορίας.
Προσωπικά, πιστεύω πως όχι.