“Οραμά μας είναι η μετάβαση σε μια οικονομία με ανταγωνιστικές, καινοτόμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θα βρεθούν στον πυρήνα του νέου παραγωγικού μας προτύπου, παράγοντας υψηλή προστιθέμενη αξία, όντας εξωστρεφείς και δημιουργώντας ποιοτικές νέες θέσεις εργασίας”, υπογράμμισε ο κ. Κωστής Χατζηδάκης στην παρουσίαση του βιβλίου “Στρατηγική Μικρομεσαίων Eπιχειρησεων σε συνθήκες κρίσης – Η προσέγγιση STRA.TECH.MAN“.

Μετάβαση σε οικονομία με ανταγωνιστικές, καινοτόμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις – ομιλία του κ. Κωστή Χατζηδάκη στην παρουσίαση του νέου βιβλίου του δρ. Χάρη Βλάδου

  • Θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Βλάδο για ένα βιβλίο που καταπιάνεται με ένα ζήτημα που οφείλει να είναι στο επίκεντρο της προσπάθειας εξόδου της χώρας από την κρίση
  • Δεν πρέπει να ξεχνάμε, άλλωστε, κάτι πολύ βασικό. Ότι είχαμε επί δεκαετίες μια κρίση ανταγωνιστικότητας η οποία ήρθε στην επιφάνεια με την κρίση χρέους και οδήγησε στην κατάσταση που ζούμε τα τελευταία 8 χρόνια.
  • Επομένως, όταν μιλάμε για έξοδο από την κρίση, οποιαδήποτε θετική ρύθμιση για το χρέος θα είναι, φυσικά, ευπρόσδεκτη, όμως δεν θα είναι αρκετή. Ο μόνος τρόπος για να μπούμε σε ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας είναι να αντιμετωπίσουμε το θεμελιώδες έλλειμμα της οικονομίας μας: Το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας.
  • Και όταν μιλάμε για τον στόχο της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μαςως χώρα, μιλάμε σε μεγάλο βαθμό για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μιας και αυτές καλύπτουν το 57% της απασχόλησης στην Ελλάδα.
  • Προσφέροντας, λοιπόν, μια τόσο ολοκληρωμένη αποτύπωση του ζητήματος της στρατηγικής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ο κ. Βλάδος συνεισφέρει καίρια στον διάλογο για τον δρόμο εξόδου από την κρίση.
  • Και το κάνει προσεγγίζοντας την κρίση όχι ως κάτι συγκυριακό, αλλά ως κάτι που, όπως υπογραμμίζει, είναι πολύ βαθύτερο και θα οδηγήσει στην αναπόφευκτη μετάβαση από το παλιό μοντέλο σε κάτι καινούριο.
  • Ο κ. Βλάδος αναφέρεται στην επιχειρηματική προσαρμοστικότητα ως κλειδί για την αξιοποίηση της κρίσης ως ευκαιρία. Αυτή ακριβώς η αρχή ισχύει σε πολιτικό επίπεδο. Δεν μπορούμε να δεχόμαστε την αλλαγή ως πικρό ποτήρι, ούτε να περιοριζόμαστε σε αυτό που ο συγγραφέας περιγράφει ως παθητική προσαρμογή, κάτι που περιλαμβάνει, όπως γράφει στη σελίδα 97, «την άκαμπτη επανάληψη, τη δοξολογία του παραδοσιακού και του τετριμμένου, τις αποσπασματικές μικροπροσαρμογές στο πόδι και το κέρδισμα χρόνου ως το αναπόφευκτο».
  • Οφείλουμε να υιοθετήσουμε την προσέγγιση της ενεργητικής προσαρμογής, δηλαδή την προσέγγιση μιας χώρας που «φτιάχνει με τα χέρια της το μέλλον της, αντί να περιμένει να της το προσφέρει έτοιμο κάποια ανώτερη δύναμη ή κάποια ευτυχής συγκυρία» (σελ 97).
  • Αυτό είναι κάτι στο οποίο έχω αναφερθεί πολλές φορές στο παρελθόν. Η ανάπτυξη δεν θα έρθει ως μάννα εξ ουρανού ούτε μέσω μαγικών συνταγών, ασχέτως του τι ισχυρίζονται κάποιοι. Η ανάπτυξη θα έρθει όταν δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για μια οικονομία φιλική στις επενδύσεις και στην επιχειρηματικότητα, και ένα περιβάλλον στο οποίο άνθρωποι με νέες ιδέες θα μπορούν να τις κάνουν πράξη και δεν θα αναγκάζονται να μεταναστεύουν για να κυνηγήσουν τα όνειρά τους.
  • Σε αυτό το πλαίσιο θα ήθελα να σταθώ σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος που επηρεάζουν την ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
  • 1.      Το πρώτο έχει να κάνει με την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, η οποία, όπως τονίζει και ο συγγραφέας, είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες εταιρίες στην Ελλάδα.

    §  Αυτό έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τραπεζικός κλάδος, ο οποίος μετά τα capital controls και τη μεγάλη φυγή καταθέσεων του 2015, αλλά και τη συνεχή αύξηση των κόκκινων δανείων, δεν μπορεί να λειτουργήσει κανονικά και να προσφέρει δάνεια σε επιχειρήσεις. Για να ορθοποδήσει το τραπεζικό σύστημα και να αρχίσει να προσφέρει ρευστότητα στην οικονομία είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των κόκκινων δανείων που κρατά δεσμευμένους τους πόρους των τραπεζών. Δυστυχώς, δεν βλέπουμε να γίνονται ουσιαστικές κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση, κάτι που αποτυπώνεται από την αύξηση των κόκκινων δανείων τον Ιανουάριο.

    §  Υπάρχουν όμως και εναλλακτικά εργαλεία χρηματοδότησης που μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το 2014 είχε δημιουργηθεί το Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο το οποίο έχει αναγνωρισθεί διεθνώς ως ένα πολύτιμο εργαλείο χρηματοδότησης, όμως από το 2015 και μετά έμεινε σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητο, με τους 2 από τους 3 πυλώνες του –συμπεριλαμβανομένου αυτού που αφορά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις- να μην έχουν, ακόμα, ενεργοποιηθεί. Γενικότερα ακούμε εξαγγελίες για την ενεργοποίηση χρηματοδοτικών μηχανισμών –για παράδειγμα μέσω ΕΣΠΑ- χωρίς, όμως, κάποια αντανάκλαση στην πραγματικότητα.

    §  Είναι επίσης σημαντικό να διαμορφώσουμε, σύμφωνα με τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές, ένα ευνοϊκό πλαίσιο –με ισχυρά κίνητρα- για την επένδυση ξένων επενδυτικών σχημάτων (πχ angel investors) σε ελληνικές καινοτόμες μικρομεσαίες, κάτι που αποτελεί προτεραιότητα κατά τη διαμόρφωση του προγράμματός μας στη Νέα Δημοκρατία.

    2.      Ένα μεγάλο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν οι νέες μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχει να κάνει με το γραφειοκρατικό και ιδιαίτερα χρονοβόρο σύστημα αδειοδοτήσεων. Τον Μάιο του 2014,  επί υπουργίας μου, ψηφίστηκε ο νόμος πλαίσιο 4262 για την απλούστευση της αδειοδότησης των επιχειρήσεων. Ένας νόμος-τομή. Μια σειρά από γραφειοκρατικά εμπόδια καταργήθηκε και η αδειοδότηση σε πολλές περιπτώσεις μπορούσε να ολοκληρώνεται ηλεκτρονικά και αυθημερόν. Ο νόμος αυτός χαιρετίστηκε από το σύνολο της επιχειρηματικής κοινότητας, όμως η κυβέρνηση, δυστυχώς, τον άφησε στον πάγο για 2 χρόνια. Και έφερε πριν λίγους μήνες έναν κουτσουρεμένο νόμο με τόσο περιορισμένο πεδίο εφαρμογής που δεν θα έχει καμία ουσιαστική επίδραση στην οικονομία.
    3.      Το τρίτο ζήτημα, το οποίο θίγει εκτεταμένα ο συγγραφέας στο όγδοο κεφάλαιο, είναι η καλλιέργεια επιχειρηματικών οικοσυστημάτων. Αυτό σχετίζεται με την ανάγκη, για μετάβαση από το μοντέλο της παραδοσιακής βιομηχανικής πολιτικής (πχ επιδοτήσεις, εθνικοί πρωταθλητές κλπ), σε ένα μοντέλο που, όπως αναφέρεται στη σελίδα 515, ενισχύει τη διάχυση πληροφοριών, την αφομοίωση των καλύτερων πρακτικών, τη διευκόλυνση της νέας επιχειρηματικότητας, την προώθηση συνεργασιών μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, τη βελτίωση στις πρόσβασης στις ξένες αγορές κλπ. Μια τέτοια προσέγγιση ευνοεί ιδιαίτερα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς τις βοηθάει να ξεπεράσουν εμπόδια που, λόγω μικρού μεγέθους, τους κρατάνε πίσω όταν δραστηριοποιούνται σε απομονωμένο περιβάλλον. Ως υπουργός ανάπτυξης είχα υποστηρίξει θερμά πρωτοβουλίες όπως τα clusters καινοτομίας και είχα υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με το Yozma, το μεγαλύτερο fund of funds του Ισραήλ, με σκοπό την υιοθέτηση τον καλύτερων διεθνών πρακτικών για την ανάπτυξη οικοσυστημάτων επιχειρηματικότητας και καινοτομίας. Στη Νέα Δημοκρατία έχουμε ξεκαθαρίσει ότι θα προχωρήσουμε άμεσα στην αξιοποίηση των προτάσεων αυτών, καθώς και γενικότερα στην προώθηση πρωτοβουλιών που δημιουργούν σημαντικές συνέργειες μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
    4.      Όλα αυτά που ανέφερα, φυσικά, οφείλουν να συνδυαστούν με τη διαμόρφωση ενός πιο ευνοϊκού φορολογικού πλαισίου για τις επιχειρήσεις. Οποιαδήποτε πολιτική ανάπτυξης θα έχει περιορισμένο αποτέλεσμα όσο συνεχίζουμε να φορτώνουμε τόσα βάρη στις πλάτες των δημιουργικών δυνάμεων του τόπου, πόσω μάλλον των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που είναι πιο εκτεθειμένες στις επιπτώσεις τις κρίσης και της αβεβαιότητας. Σε αυτό το πλαίσιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει παρουσιάσει την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας για μείωση της φορολογίας επιχειρήσεων από το 29% στο 20% μέσα σε δύο χρόνια. Συμπληρωματικά, στόχος είναι να αυξήσουμε τις αποσβέσεις στις νέες επενδύσεις παγίων σε ποσοστό µέχρι 200%.


    δρ Χάρης Βλάδος

    Για Μια Νέα Βιομηχανική Πολιτική


    Απόσπασμα απο το βιβλίο: “Στρατηγική μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε συνθήκες κρίσης”